Psychiater Van Tilburg: ‘Schokkend dat mijn psychiatrisch rapport herschreven is.’
Een poging tot misbruik van de psychiatrie. Zo noemt Willem van Tilburg, emeritus hoogleraar psychiatrie, de vervalsing door het ministerie van Defensie van de conclusies van zijn psychiatrisch rapport over klokkenluider Fred Spijkers.
‘Het is al heel wat jaren geleden en men moet daarom voorzichtig zijn met een al te spontane reactie, het geheugen kan zeker als het om emotionele zaken gaat, feiten vertekenen’, reageert psychiater Van Tilburg als hij geconfronteerd wordt met de affaire Spijkers. Maar met behulp van een nog beschikbare kopie van zijn rapport uit 1989 bleek een reconstructie mogelijk. Van Tilburg kan zich nog goed het moment in 1997 herinneren dat hij het ‘gecorrigeerde’ rapport onder ogen kreeg.
Fraude
‘Ik kwam net terug uit de Verenigde Staten’, vertelt hij. ‘Ik had daar het jaarlijkse congres van de Amerikaanse psychiaters bezocht. Toen ik bij de Valeriuskliniek aankwam, waar ik toentertijd werkte, stond een televisieploeg me op te wachten. Die liet mij een afdruk van een rapport over Spijkers lezen, dat ik onmiddellijk als het mijne herkende. Toen ik las wat er in de conclusies van het rapport stond was ik verbijsterd. Het woordje niet was weggewerkt. Dat betekende dat ik zou hebben vastgesteld, dat Spijkers leed aan een ernstige psychiatrische stoornis, een persoonlijkheidsstoornis. Maar ik had juist expliciet verklaard dat hij daar niet aan leed! Ook had ik met nadruk geschreven, dat hij niet psychotisch was en geen waanideeën had. Het eerste wat ik toen heb uitgeroepen, was geloof ik: ”Dit is fraude!”’
Recht zetten
Psychiater Van Tilburg leefde in de veronderstelling dat Spijkers inmiddels helemaal gerehabiliteerd was. ‘Nu pas begrijp ik dat hij nog altijd last heeft van die diagnoses die hem ten onrechte zijn toegeschreven. Ik vind dat absoluut niet kunnen. Ik wil er alles aan doen om dat recht te zetten.’
Wat depressief
In 1989 was Van Tilburg door een arts van Defensie gevraagd om een rapport op te maken over de geestestoestand van Spijkers. ‘Men wilde hem, getuige de vraagstelling van het rapport, arbeidsongeschikt laten verklaren. Defensie wilde van mij weten of ik het daarmee eens was. Nou, ik vond hem toen wel arbeidsongeschikt, maar dat leek mij tijdelijk en uitsluitend een gevolg van de conflictueuze arbeidssituatie. Hij was wel al een flinke tijd “overspannen”, met angstige en depressieve trekken. Maar gezien de omstandigheden waarin hij verkeerde, hij stond erg onder druk, was dat begrijpelijk. Met een goede begeleiding achtte ik werkhervatting in dezelfde setting zeker haalbaar.’
Herschreven
Van Tilburg vond het schokkend dat de conclusie van zijn rapport eigenmachtig door Defensie ‘herschreven’ was. Spijkers kreeg hierdoor op gezag van Van Tilburg een psychische stoornis toegeschreven, die hij volgens het psychiatrisch onderzoek juist niet had. Wie dit gedaan heeft is Van Tilburg nooit te weten gekomen. ‘Dat was een aspect van de psychiatrie dat ik nog niet kende.’
Lastige mensen
Later heeft hij dit voorbeeld, geanonimiseerd uiteraard, in zijn colleges nog regelmatig aangehaald als het om de psychiatrie in landen als de toenmalige Sovjet-Unie ging. ‘Lastige mensen werden daar met een psychiatrische diagnose uitgeschakeld.’ In Nederland is Spijkers ook niet de enige die dit overkomen is. ‘Maar hij is wel een schrijnend voorbeeld.’ (MvK)
Lees hier het interview met Fred Spijkers uit Psy 4/2011
© Psy 23-02-2011
Geen opmerkingen:
Een reactie posten