Nederlandse behandelaars kunnen niet uit de voeten met de psychische problemen van Marokkanen. De culturele barrières zijn zo hoog dat sommige Marokkaanse Nederlanders naar Marokko gaan om zich te laten behandelen.
door Omar Elkeddie
Nederlandse psychiaters begrijpen heel weinig van de culturele en religieuze achtergronden van de klachten van hun Marokkaanse patienten. En dat is kwalijk, zegt Noureddine Dahhan, een Amsterdamse psychiater van Marokkaanse afkomst. 'Een psychiater die te maken heeft met mensen van verschillende culturen zou op de universiteit moeten worden voorbereid hoe hij met die culturele verschillen moet omgaan.'
Hasnuni Alawi Rashid, directeur van een psychiatrische kliniek in de Marokkaanse stad Tetouan, is het met hem eens. Marokkanen begrijpen hun psychische klachten vaak in semi-religieuze termen en vinden daarvoor weinig begrip bij hun Nederlandse behandelaars, zegt hij.
Bezwering
'Als een patient naar mij toekomt met de bewering dat hij bezeten wordt door een geest (jinn) of dat hij onder invloed is van een magische bezwering, dan trek ik niet meteen de conclusie dat hij aan wanen leidt, zoals een Nederlandse psychiater dat zou doen. Dat komt omdat ik de culturele achtergrond van de patient begrijp. Wanneer een Nederlandse patient aan mij zou vertellen dat hij Jezus is, zou ik overigens ook proberen me in zijn religieuze achtergrond te verdiepen.'
Sommige Nederlanders zijn zó ontevreden over de Nederlandse zorg dat ze naar Marokko komen voor behandeling. En dat is verbazingwekkend, vindt dokter Rashid, want de zorg voor psychiatrische patienten in Marokko is deplorabel. 'De psychiatrische ziekenhuizen zijn ouderwets en overbevolkt en in het hele land zijn maar driehonderd psychiaters waarvan de helft in dure privé-klinieken werkt.'
Als de psychiatrische zorg te duur blijkt, zoeken Nederlandse Marokkanen volgens Rashid niet zelden hun toevlucht tot traditionele behandelwijzen. 'Ze gaan de graven van heiligen bezoeken en vragen hen om hulp.'
Discriminatie
In Nederland wordt nóg iets over het hoofd gezien, zegt de Nederlandse psychiater Dahhan. Het negatieve politieke klimaat kan ook een nadelige uitwerking hebben op migranten. Discriminatie kan volgens hem fors bijdragen aan het ontstaan van psychische klachten, vooral bij kinderen en jonge mensen.
Dat weet dokter Rashid in Marokko ook. 'Iemand die het gevoel heeft dat hij niet geaccepteerd wordt, is daardoor kwetsbaar en eerder vatbaar voor psychische ziekten. Immigranten zijn sowieso kwetsbaarder voor psychische ziekten dan mensen die in hun vaderland blijven wonen.'
In de kinderschoenen
Volgens Nederlandse statistieken komt de erfelijke ziekte schizofrenie onder Nederlandse Marokkanen vijf keer zoveel voor als onder autochtone Nederlanders. Dahhan trekt die cijfers in twijfel: 'Vaak gaat het om een verkeerde diagnose als gevolg van gebrekkige kennis over de culturele achtergrond van de patient.'
De zogenaamde etnische psychiatrie staat in Nederland nog in de kinderschoenen. In Rotterdam werd tien jaar geleden de Oasekliniek opgericht. Er hangt een Marokkaanse sfeer, de helft van de doktoren en het merendeel van het personeel is van Marokkaanse origine. En het belangrijkste: er is meer kennis over de belevingswereld van Marokkanen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten